Mercedes-Benz 

Mersedes-Benz

Cadillac

Cadilac

ისტორიული ავტომობილები

საბჭოთა ავტომობილები II მსოფლიო ომში

გასული საუკუნის ოცდაათიანი წლების მეორე ნახევარში ევროპას დიდი საშიშროება დაემუქრა გერმანული ფაშიზმის სახით. საერთაშორისო მდგომარეობიდან გამომდინარე, საბჭოთა კავშირის ხელმძღვანელობამ პირველხარისხოვან ამოცანად დასახა თავდაცვის გაძლიერება. საავტომობილო მრეწველობა შემჭიდროებულ ვადებში გადავიდა წითელი არმიისათვის უფრო მაღალი ტექნიკურ-საექსპლუატაციო მაჩვენებლების მქონე ავტომობილების წარმოებაზე.    ეს ავტომობილები გამოიყენებოდა სპეციალურ ნაწილებში, მათ შასებზე ამონტაჟებდნენ საზენიტო და პროჟექტორულ დანადგარებს, რადიოსადგურებს, ავტოგასამართ, სარემონტო სახელოსნოებს. ЗИС-6-ზე დამონტაჟებული იყო ლეგენდარული “კატიუშა”. ჯავშანში ჩასმული განთქმული “ემკა” (ჯავშანმანქანა БА-20) გამოიყენებოდა როგორც მზვერავი, მეკავშირე და ასრულებდა ქვეითი ჯარის ცეცხლოვანი მხარდამჭერის როლს.    БА-20      ЗИС-6                  ავტომობილებს აწარმოებდა ორი უდიდესი ქარხანა ГАЗ (გორკის საავტომობილო ქარხანა) და ЗИС (სტალინის სახელობის ქარხანა).   წითელი არმიის საავტომობილო პარკი ომის დასაწყისისთვის ძირითად მოიცავდა ГАЗ-АА-ს, ГАЗ - ММ-ს, ГАЗ -М1-ს და ЗИС-5-ს. გარდა ამისა, მცირე რაოდენობით იყო ГАЗ- ААА, ЗИС-6, ЯГ-10.    იმ დროისათვის უკვე არსებული ГАЗ-АА-სა  და ЗИС-5-ის ბაზაზე შეიქმნა ნახევრადმუხლუხა არმიული ყველგანმავლები _ ГАЗ-50, ГАЗ-60, ГАЗ-65, ЗИС-22, ЗИС-33, ЗИС-35, ЗИС-42 და სრულამძრავიანი სამღერძიანი ГАЗ-33, ГАЗ-34, ГАЗ-36. ამ ავტომობილთა ნაწილი მონაწილეობას იღებდა საომარ მოქმედებებში ომის პირველ თვეებში.     მსუბუქი        ცნობილი ГАЗ-М1 (ე.წ.“ემკა”) იყო პირველი საბჭოთა ავტომობილი სიგრძეზე რეგულირებადი წინა საჯდომებით. მის ლიცენზირებულ საფუძვლად აღებული იყო ამერიკული Ford model B. 1941 წლის 20 ივნისისათვის წითელი არმიის ავტოპარკში იყო 10500 ცალი “ემკა”. ГАЗ -М1 იყო ძირითადი სამეთაურო ავტომობილი 1941-1942 წლებში, რის შემდეგ იგი შეცვალეს  Ford GP და GPW-მ და Willys MA და MB-მ.           1940-1945 წ.წ. გამოდიოდა ასევე საშტაბო ავტომობილი ГАЗ-61 სრული ამძრავით, რომელსაც იყენებდნენ უმაღლესი სამხედრო შემადგენლობის მეთაურები და რომელიც, ჩვეული პრაქტიკისამებრ, შეიქმნა ამერიკული Ford Marmon-Herrington LD 2-ის მსგავსად.                                                                                                                                                                                   ГАЗ-61     1941 წლის მძიმე დღეებში გორკელებმა რეკორდულად მოკლე დროში ფრონტისათვის დაამზადეს შტაბის ავტომობილი _ ყველგანმავალი ГАЗ-64, რომელიც ძალიან ჰგავდა ამერიკულ Willys-ს. 1941-1942 წლებში გამოვიდა 684 ცალი ГАЗ-64. სრულყოფის შემდეგ 1943 წელს მას ეწოდა ГАЗ-67 და ГАЗ-67Б.  წითელ არმიაში ამ ავტომობილებს უწოდებდნენ “კოზიოლს”, “კოზლიკს”, “პიგმეის”, “ივან-ვილისს”. ესენი იყვნენ პირველი საბჭოთა “ჯიპები”. მათ ბაზაზე შეიქმნა სრულყოფილი და კომპაქტური ჯავშანავტომობილი ГАЗ-67Б. ამავე წელს გორკის ქარხანამ გამოუშვა საწევართა პარტია (‘ემკას” მემკვიდრე) ГАЗ-61-415 ტანკსაწინააღმდეგო ქვემეხების საწევად.             ГАЗ-67             ГАЗ-67Б  ГАЗ-67 და ГАЗ-67Б იყო სრულამძრავიანი მსუბუქი ავტომობილები გამარტივებული ძარით, რომელთაც კარის ნაცვლად ჰქონდათ ღია ჭრილები. ისინი ფართოდ გამოიყენებოდა, როგორც საშტაბო და მზვერავი ავტომობილი, ქვეითთა და დაჭრილთა გადამყვანი, ასევე, როგორც მსუბუქი საარტილერიო საწევარი.   1941-1945 წლებში გამოვიდა 4851 ცალი ГАЗ-67, რაც შეადგენდა ფრონტისათვის ამერიკის მიერ მიწოდებული ავტომობილების Willys MB და Ford GPW-ის 1/10-ს, რადგან ძირითადი ყურადღება ეთმობოდა БА 64Б ჯავშანავტომობილის წარმოებას. ГАЗ-67-მა მონაწილეობა მიიღო ომის დამამთავრებელ ეტაპში, როცა მსგავსი ტიპის მანქანები, ძირითადად ამერიკული, ფრონტზე საკმარისად იყო, თუმცა მაინც დაიმკვიდრა ადგილი, როგორც მტკიცე საბჭოთა ყველგანმავალმა.                 БА 64Б   ГАЗ-67Б-მ ფრონტზე თავი გამოიჩინა საუკეთესო კუთხით: უპრეტენზიო, საიმედო “კოზლიკი” შეუფერხებლად მოძრაობდა უგზოობაში, ტალახსა და ლაფში. იგი სარგებლობდა განსაკუთრებული პოპულარობით _ ძალიან მდგრადი, საუკეთესო გამავლობითა და საკმაოდ მაღალი სიჩქარით, ძრავს კი შეეძლო ემუშავა დაბალხარისხიან ბენზინსა და ზეთზე, რაც ომის პირობებში მას განასხვავებდა სხვა ავტომობილებისაგან, მათ შორის ამერიკული  ვილისისაგან.   სატვირთო           ГАЗ-АА                ЗИС-5   ომის დროს უდიდესი გამოყენება ჰპოვეს საბჭოთა სატვირთო ავტომობილებმა ГАЗ-АА, ЗИС-5 და ЗИС-5B-მ.   ЗИС-5 შეიქმნა ამერიკული სატვირთო ავტომობილების (Autocar-SA) კონსტრუქციის მიხედვით, სადაც ძირითადი აქცენტი გაკეთებული იყო კონსტრუქციის გამარტივებასა და რემონტის ხელმისაწვდომობაზე ტვირთმზიდობისა და გამავლობის გაზრდასთან ერთად. 73 ცხ. ძ. სიმძლავრის ძარითა და 3,5 ტონამდე თვირთმზიდობით მას შეეძლო დაბალხარისხიანი საწვავით ნებისმიერ საგზაო პირობებში მუშაობა.   უნივერსალური დანიშნულების სამტონიანი სატვირთო ЗИС-5B გამოდიოდა 1942 წლის ივნისიდან ევაკუაციაში, რესურსების დეფიციტის პირობებში, ამიტომ საბაზო მოდელზე გაცილებით მარტივი იყო. მის ძირითად ღირსებას, წარმოადგენდა კონსტრუქციის საიმედობა და საუკეთესო გამავლობა. ასევე კარგად იტანდა უხეშ და მოუქნელ მოპყრობას.     ცნობილი "პოლუტორკა"- ГАЗ-АА  40 ცხ.ძ. ძრავითა და 1,5 ტ ტვირთმზიდობით გამოდიოდა 1932 წლიდან. პრაქტიკულად იგი წარმოადგენდა ამერიკული Ford AA-ს ლიცენზირებულ კოპიოს. მან ЗИС-5-თან ერთად უდიდესი როლი შეასრულა ომის დროს, მიუხედავად იმისა, რომ უკვე მოძველებული იყო. ის ფაქტი, რომ წითელი არმიის ავტომობილები ძირითადად ГАЗ და ЗИС იყო,  მათი რემონტი გაცილებით ადვილი იყო, განსხვავებით ვერმახტისგან, რომელსაც ავტომობილთა მრავალფეროვნების გამო სწორედ ეს მომენტი დიდ პრობლემად ექცა.     ГАЗ-АА–მ დაიმკვიდრა ლეგენდარული ავტომობილის სახელი. მარტო 1941 წელს მისი საშუალებით განხორციელდა ნახევარ მილიონზე მეტი ადამიანის ევაკუაცია, 270 000 ტონაზე მეტი სურსათის, 32 ტ შეიარაღებისა ადსაბრძოლო მასალის, 25 000 ტ ნახშირისა დასხვ., სულ 360 000 ტონაზე მეტი ტვირთის გადაზიდვა, დაფარა 40 მლნ. კმ-ზე მეტი. უმარავი ადამიანი გადაარჩინა ლენინგრადის ბლოკადის დროს.        მის მოდიფიკაციებს წარმოადგენდნენ  ГАЗ – ММ,  ГАЗ- ААА, ГАЗ-410, ГАЗ-42  და სხვ.          ГАЗ-АА და  ГАЗ- ААА                                                 ГАЗ-АА უკან